Co należy zrobić w sytuacji śmierci bliskiej osoby?
Wszyscy wiemy, że śmierć jest nieunikniona i spotka każdego z nas. A jednak organizacja pogrzebu jest jednym z najtrudniejszych przedsięwzięć, z jakim musimy się zmierzyć. Utrata bliskiej osoby jest wstrząsającym przeżyciem i pomimo tego, iż śmierć jest naturalną częścią ludzkiej egzystencji, trudno ją zaakceptować. Nie sposób przygotować się na ostateczne odejście kogoś, z kim łączyły nas bardzo silne więzi. Śmierć ukochanej osoby implikuje nie tylko poczucie wielkiej straty, smutku, żalu i rozpaczy, ale również konieczność dopełnienia formalności związanych z ostatnim pożegnaniem. Uregulowanie wymaganych kwestii formalnych często nastręcza trudności i przytłacza pogrążonych w smutku najbliższych osoby
zmarłej. Cierpienie bywa tak silne, że nie sposób wyobrazić sobie podjęcia jakiejkolwiek działania dotyczącego organizacji pogrzebu. Doświadczając intensywnych, bardzo trudnych emocji, nie wiemy od czego zacząć.
Zdajemy sobie z tego sprawę, dlatego opracowaliśmy dla Państwa poradnik zawierający kluczowe informacje określające, co należy zrobić w pierwszej kolejności. Mamy nadzieję, że zapoznanie się z naszym poradnikiem ułatwi Państwu poczynienie pierwszych kroków w tej bolesnej sytuacji.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości bądź pytań, jesteśmy do Państwa dyspozycji pod numerem telefonu:
przez 7 dni w tygodni, 24 godziny na dobę. Służymy Państwu radą oraz profesjonalną pomocą w każdym momencie oraz w każdej sprawie związanej z organizacją ostatniego pożegnania.
Najważniejszym dokumentem, który należy uzyskać po śmierci bliskiej osoby, jest karta zgonu. Karta zgonu umożliwia dopełnienie niezbędnych formalności związanych z organizacją pogrzebu.
Kiedy zgon nastąpił w domu...
- Należy niezwłocznie wezwać lekarza z właściwej przychodni rejonowej. Jeżeli śmierć nastąpiła w nocy lub w dni wolne, należy poinformować lekarza z Nocnej Opieki Lekarskiej (NOL), dzwoniąc po numer 999 lub 112. Lekarz wezwany na miejsce, po stwierdzeniu zgonu, wystawi kartę zgonu lub kartę informacyjną zgonu. W sytuacji uzyskania jedynie karty informacyjnej, należy udać się z takim dokumentem do lekarza rodzinnego, który na jego podstawie sporządzi kartę zgonu.
- Po otrzymaniu karty zgonu należy skontaktować się z wybranym zakładem pogrzebowym, który przetransportuje ciało osoby zmarłej do chłodni.
- Karta zgonu jest dokumentem nieodzownym podczas załatwiania dalszych formalności. Na jej podstawie wystawiany jest akt zgonu w Urzędzie Stanu Cywilnego. Zgon należy zgłosić w USC najpóźniej w ciągu 3 dni od dnia śmierci, a w przypadku choroby zakaźnej przed upływem 24 godzin. Do uzyskania aktu zgonu konieczne jest również przedłożenie dowodu osobistego osoby zmarłej. Akt zgonu jest niezbędny do otrzymania zasiłku pogrzebowego, wypłaty ubezpieczenia na życie czy załatwienia kwestii formalnych związanych z postępowaniem spadkowym. Pamiętajmy, że zgon należy zgłosić w Urzędzie Stanu Cywilnego właściwym ze względu na miejsce śmierci, a nie miejsce zameldowania lub stałego pobytu osoby zmarłej.
Po wydaniu karty zgonu przez lekarza mogą Państwo zadzwonić do nas. Dokonamy natychmiastowej eksportacji osoby zmarłej z domu do chłodni.
Kiedy zgon nastąpił w szpitalu, domu opieki lub hospicjum...
- Jeżeli śmierć nastąpiła w szpitalu lub w placówce leczniczo-opiekuńczej sporządzenie większości niezbędnych dokumentów – w tym karty zgonu oraz karty potwierdzenia odbioru zwłok – należy do obowiązków placówki. W zależności od struktury szpitala, dokumenty można odebrać w szpitalnym dziale statystyki lub u lekarza prowadzącego.
- Po ich otrzymaniu rodzina może skontaktować się z zakładem pogrzebowym, który pomoże w dopełnieniu wszelkich niezbędnych formalności oraz odbierze i przetransportuje ciało osoby zmarłej do chłodni.
- Po odebraniu dokumentacji (w tym karty zgonu) należy udać się wraz z dowodem osobistym osoby zmarłej oraz kartą zgonu do Urzędu Stanu Cywilnego, właściwego ze względu na miejsce śmierci, po akt zgonu.
Kiedy zgon nastąpił z przyczyn nienaturalnych lub trudnych do ustalenia...
- W sytuacji podejrzenia śmierci w wyniku morderstwa, samobójstwa lub wypadku należy w pierwszej kolejności wezwać pogotowie ratunkowe. Po stwierdzeniu zgonu przez lekarza następuje powiadomienie prokuratora, natomiast ciało osoby zmarłej zostaje przewiezione do zakładu medycyny sądowej w celu przeprowadzenia sekcji zwłok. Organizacją oraz opłaceniem przewozu zajmuje się powiat.
- Po wykonanej sekcji należy udać się do prokuratury, która była obecna na miejscu zgonu, po zezwolenie na odebranie ciała osoby zmarłej z prosektorium medycyny sądowej. Następnie trzeba przedstawić dokumenty wystawione przez prokuraturę wraz z dowodem osobistym osoby zmarłej w zakładzie medycyny sądowej. Dopiero wówczas będzie możliwe otrzymanie karty zgonu.
- Po odebraniu dokumentacji (w tym karty zgonu) z zakładu medycyny sądowej należy udać się z dowodem osobistym osoby zmarłej oraz kartą zgonu do Urzędu Stanu Cywilnego po akt zgonu.
Po otrzymaniu karty zgonu mogą Państwo skontaktować z nami. Zajmiemy się wszystkimi sprawami związanymi z organizacją ceremonii pogrzebowej.
Do zorganizowania uroczystości pogrzebowej potrzebujemy następujących dokumentów:
- statystycznej karty zgonu wystawionej przez lekarza,
- dowodu osobistego osoby zmarłej,
- legitymacji emeryta lub rencisty,
- dowodu osobistego żyjącego współmałżonka osoby zmarłej.
Po uzyskaniu od Państwa wyżej rzeczonych dokumentów będziemy mogli dopełnić wszelkich formalności związanych z organizacją pogrzebu oraz wypłatą zasiłku pogrzebowego.
WAŻNE!
Jeżeli życzą sobie Państwo, aby nasz zakład pogrzebowy wystąpił w Urzędzie Stanu Cywilnego o akt zgonu, niezbędne będzie sporządzenie przez Państwa pisemnego upoważnienia pracownika naszego zakładu do reprezentowania rodziny osoby zmarłej, na zasadzie pełnomocnictwa.
Załatwiamy wszelkie sprawy – zarówno w urzędach, jak i w zarządzie cmentarza.
Jak poradzić sobie z cierpieniem po stracie bliskiej osoby?
Przeżywając stratę bliskiej nam osoby, doświadczamy niezmierzonego bólu i cierpienia. Niejednokrotnie tracimy poczucie sensu życia. Tęsknota za zwykłą codziennością w jej obecności dotyka wszystkich obszarów funkcjonowania. Bez względu na to, czy odejście kogoś bliskiego spada na nas nieoczekiwanie, czy jest rezultatem długotrwałej choroby, odczuwamy bardzo intensywne, negatywne emocje. Okres poprzedzający ostatnie pożegnanie to czas na dopełnienie formalności. Później przychodzi konieczność uporania się ze stratą.
Żałoba to niezwykle złożone i rozciągnięte w czasie zjawisko, składające się z różnych przeżyć, doznań i zachowań, takich jak: rozpacz, smutek, niepokój, niedowierzanie, poczucie winy, osamotnienie, chwilowe bądź permanentne poczucie utraty sensu życia. I chociaż jest to stan tak trudny do zniesienia, jest reakcją zupełnie naturalną i niezbędną. Każdy człowiek w inny sposób doświadcza bólu po stracie kogoś bliskiego. Wiele zachowań oraz emocji jest podobnych, jednakże każda strata jest czymś indywidualnym i niepowtarzalnym. Ten trudny i bolesny okres, niemniej jednak bardzo ważny, wymaga czasu, wysiłku, cierpliwości i wyrozumiałości dla samego siebie. Ważne, by mieć świadomość, że jest się w trakcie pewnego procesu, bez względu na to, czy czujemy się w danej chwili lepiej czy gorzej.
Uświadomienie sobie straty
Pierwsze reakcje na informację dotyczącą śmierci bliskiej osoby to: szok, zaprzeczanie, niedowierzanie, że bliskiej osoby już z nami nie ma, emocjonalny dystans czy odrętwienie. Konfrontacja z realnością faktów, że ktoś odszedł na zawsze i ponownie się z nim nie zobaczymy, wydaje się być pomyłką, czymś niemożliwym, czymś, co nie może nas dotyczyć. Doświadcza się wówczas bezradności, wzburzenia, wewnętrznego chaosu. Aby proces żałoby mógł się rozpocząć, konieczne jest przyjęcie do świadomości faktu śmierci bliskiej osoby oraz zaakceptowanie, że jest to fakt nieodwracalny, na którego pojawienie się bądź powstrzymanie nie mamy żadnego wpływu. Nadanie sensu żalowi – uznanie jego naturalności i ważności – jest początkiem radzenia sobie ze stratą bliskiej osoby.
Wyrażenie zgody na doświadczanie żałoby
Po uznaniu faktu nieodwracalnego rozstania z kimś bliskim zarówno na poziomie intelektualnym, jak i emocjonalnym, pojawiają się intensywne i często skrajne emocje. Przeżywamy sprzeczne uczucia i wewnętrzne konflikty. Naturalnymi emocjami, których wówczas doświadczamy są żal, smutek, tęsknota, poczucie pustki, które może wyrażać się w formie płaczu trwającym godzinami, gniew, złość. Należy zanurzyć się w tych emocjach, płakać, krzyczeć, złościć się, pytać „dlaczego”. Pełne przeżycie i wyrażenie bólu związanego z poniesioną stratą jest jedynym sposobem na przepracowanie żałoby oraz stopniowe zminimalizowanie odczuwanego cierpienia. Tłumienie przeżywanych emocji powoduje wydłużenie, skrócenie lub zablokowanie żałoby.
Przyjmowanie pomocy innych
Bardzo ważne w radzeniu sobie ze śmiercią bliskiego są wsparcie i pomoc, jakie możemy otrzymać od innych osób. Znacznie łatwiej jest przeżyć ból straty, jeżeli ma się obok siebie kogoś, kto czasem po prostu będzie tylko obecny. Należy pozwolić sobie nie tylko na wzruszenie, huśtawkę nastrojów, płacz, złość, samotność, ale również wsparcie rodziny, przyjaciół, znajomych. Nienarzucająca się obecność innych osób, akceptowanie przez nich doświadczanych przez nas emocji, rozmawianie o tym, co odczuwamy oraz wspólne przeżywanie żałoby pozwala na stopniowy powrót do psychicznej równowagi. W sytuacji przedłużającego się „utknięcia” na którymś z etapów żałoby, np. pogłębiających się problemów ze snem, odżywianiem, koncentracją uwagi i pamięcią, przedłużającej się w czasie tendencji do izolowania się oraz zrywania relacji z innymi, stanów lękowych czy nadużywania środków psychoaktywnych warto skorzystać z pomocy specjalistów. Czasem bardzo pomocne okazuje się przyłączenie do grupy wsparcia. Dzielenie się emocjami i myślami z osobami, które mają podobne doświadczenia, może mieć bardzo pozytywny wpływ na naszą psychikę.
Wracanie do „normalnego” życia
Zaakceptowanie śmierci kochanej osoby często odbywa się powoli, na przestrzeni roku, a czasami dłużej. Wraz z upływem czasu intensywność przeżywanej żałoby zmniejsza się. Istotą procesu żałoby jest uporządkowanie powstałego chaosu, co może nastąpić tylko po faktycznej akceptacji faktu odejścia bliskiej osoby na zawsze oraz wyrażeniu wszelkich emocji, które wiążą się z poniesioną stratą. Dopiero na podstawie emocjonalnego oczyszczenia i świadomej akceptacji rzeczywistości możliwe staje się konstruowanie swojego życia na nowo i wytyczenie sobie nowych celów. Paradoksalnie, przeżywanie cierpienia i bólu, przyglądanie się im, poświęcanie im czasu i uwagi skutkuje tym, iż nie potrzeba go aż tak dużo, by móc powtórnie zacząć normalnie funkcjonować, a nawet doświadczać przyjemności i radości. Osoba, która doświadczyła straty w końcu znajduje dla utraconego obiektu nowe miejsce w swoim życiu. I choć nigdy nie będzie ono takie samo jak przedtem, lepsze dni w końcu zaczynają dominować nad złymi.